Czy rośliny „potrafią" przewidywać, zapamiętywać, uczyć się i oceniać błędy? Które z nich lubią metale ciężkie? Ile gatunków roślin mięsożernych występuje na świecie? Na jakiej zasadzie mikroskopijnej wielkości ziarna pyłku mogą przydać się w kryminalistyce? Do czego służą grzyby arbuskularne? Dlaczego Antarktyka jest obszarem atrakcyjnym dla badań naukowych? Czym grozi ekspansja obcych gatunków inwazyjnych roślin? Ile rezerwatów przyrody istnieje w Krakowie? Jakie funkcje powinien spełniać współczesny ogród botaniczny? Jak nazywa się najwyższa i najstarsza palma w Europie? Jakie medyczne zastosowanie może mieć ekstrakt ze szczawiu zwyczajnego?

Odpowiedzi na wyżej wymienione pytania, a także wiele innych ciekawych tematów można znaleźć w specjalnej edycji „Alma Mater", tym razem poświęconej botanice. Ta niezwykle intrygująca i piękna dyscyplina nauki ma w Krakowie bardzo długą i bogatą tradycję. W tym roku mija bowiem nie tylko 100 lat od utworzenia przez prof. Mariana Raciborskiego, pierwszego w Polsce, Instytutu Botaniki UJ oraz 60 lat od powołania do życia Instytutu Botaniki Polskiej Akademii Nauk, ale także 230 lat od założenia przy Uniwersytecie Jagiellońskim, jednego z pierwszych w dawnych granicach Polski, ogrodu botanicznego.

Dla środowiska krakowskich uczonych przypomnienie tych trzech rocznic stało się pretekstem do podjęcia merytorycznej dyskusji dotyczącej przyszłości nauk botanicznych w naszym kraju. Punktem kulminacyjnym tej debaty będzie, co prawda, I Forum Botaników Polskich, zorganizowane w dniach 19–21 września br. w auli Collegium Novum, niemniej jednak święto botaników potrwa jeszcze do końca 2013 roku, który ogłoszony został Rokiem Botaniki Krakowskiej. W cykl jubileuszowych obchodów wpisuje się wiele ciekawych przedsięwzięć, w tym także monograficzne wydanie „Alma Mater", przygotowane we współpracy z przedstawicielami Instytutu Botaniki UJ: dyrektor Instytutu prof. Marią Zając oraz dr. hab. Piotrem Köhlerem.

Na łamach tej edycji pisma ponad 40 pracowników naukowych IB UJ prezentuje efekty swoich badań. Ich różnorodność jest imponująca! Warto się z nimi zapoznać, tym bardziej że zilustrowane zostały pięknymi fotografiami.

Rita Pagacz-Moczarska

158 / 2013